SEO wordt weer leuk! – Deel 2 : SEO en gamification

Dit is het tweede deel uit de serie “SEO wordt weer leuk!”. In het eerste deel “Hoe detecteert Google zoekmachine vriendelijke content?” heb ik laten zien dat door alle grote wijzigingen bij Google, de afgelopen twee jaar, creativiteit weer helemaal centraal staat in de kunst van het hoog ranken: de zoekresultaten zijn namelijk steeds slechter te manipuleren. We zullen daarentegen content moeten zien te produceren die door onze bezoekers daadwerkelijk wordt gewaardeerd. Voor Google zal zich deze waardering moeten manifesteren via sociale signalen (+1’s, tweets, likes, etc), natuurlijke signalen (dus geen luie vormen van linkbuilding) en gebruikssignalen (met name de bezoekduur). Deze serie is er op gericht om vormen van contentcreatie onder de aandacht te brengen die genoemde signalen in positieve zin zullen beïnvloeden. In onderstaand artikel is het woord aan Horst Streck, oprichter en voormalig CEO van één van onze meest succesvolle gamebedrijven in Nederland, namelijk Youdagames. Ik beschouw Horst als guru op het gebied van gamification van websites. Omdat het me leuk leek de guru-lijn in deze serie van artikelen door te trekken, heb ik Horst gevraagd een volgende guru voor de reeks aan te wijzen. Daarover later meer, nu het woord aan Horst. Alain Sadon, eigenaar SEOguru  

Hogere rankings via gamification website

Door: Horst Streck Gamificeren, in het Engels gamification genoemd is een relatief nieuw begrip, waarover verschillende meningen de ronde doen. Eén ding staat centraal, zorg ervoor dat bezoekers plezier krijgen in wat ze moeten doen, om wat voor reden dan ook. Plezier is een breed begrip en impliceert absoluut niet dat het altijd dolle pret hoeft te zijn. Het lezen van een spannend boek is ook een plezierige bezigheid. Plezier kan ook zitten in het overwinnen van uitdagingen, of het behalen van een prijs. Wat de één leuk vindt, wordt door een ander wellicht als saai ervaren, wat het lastig maakt. Het begrip “plezier” (Engels: fun) is complexer dan het op het eerste gezicht lijkt. Het is van belang dat dit wordt ingezien. Nu ter zake. De meest gebruikte Nederlands definitie van gamification is: “het gebruiken van game-technieken, denkwijzen en waarderingen om je publiek te betrekken en problemen op te lossen.” Naar mijn mening speel je een spel omdat je het leuk vindt, waardoor een plezierige ervaring ontstaat, deze ervaring zorgt onder andere weer voor betrokkenheid. Daarom heb ik de vrijheid genomen om een eenvoudiger definitie te bedenken. Met de bovengenoemde definitie worden kaders gecreëerd, terwijl gamification breder inzetbaar is. Mijn definitie is dan ook: “Maak iets leuk door er game-elementen aan toe te voegen.” Hiermee kunnen diverse doelen worden bereikt, waaronder betrokkenheid en het oplossen van problemen. Persoonlijk hou ik ervan om zaken eenvoudiger voor te stellen, dan wordt het ook beter begrepen en onthouden. Deze definitie is kort en krachtig.

Randvoorwaarden voor een goede game

Games spelen mensen vrijwillig. Game ontwikkelaars zorgen ervoor dat nieuwe spelers geen enkele drempel tegenkomen. Sterker nog er wordt heel veel aandacht besteed aan het eerste level (fase) van een game. Dit wordt in vakjargon ook wel boarding genoemd. Zodra iemand aan een game begint is het uiteraard de bedoeling dat deze speler ook doorspeelt. Dit is een lastige opgave. Het is een kwestie van de juiste balans vinden. Een eerste level moet eigenlijk door iedereen gehaald kunnen worden, maar toch moeilijk genoeg zijn om bij de speler een licht gevoel van euforie op te wekken. Geloof me, dat is geen eenvoudige klus. Boarding is één van de belangrijkste elementen van een game. Via dit mechanisme wordt een speler geworven. Zodra een speler het eerste level heeft behaald, hoeven we nog niet de champagne uit de kast te trekken, want dan begint het pas. Het volgende level komt eraan en moet qua moeilijkheid net iets lastiger zijn dan het eerste level, maar nog steeds eenvoudig te behalen zijn. Uiteraard krijgt de speler een vorm van beloning die in lijn is met het spel voor de geleverde prestatie. Dit proces gaat door totdat een speler in een flow beland, zodra we deze door weten te trekken tot aan het einde van het spel, dan is het doel bereikt. Flow is de balans vinden tussen angst/stress en verveling. Binnen gaming is dit van enorm belang. Uiteraard is dit een vereenvoudigde weergave van de werkelijkheid, maar het principe klopt. Overigens worden beloningen in combinatie met punten en highscore lijsten het meest toegepast binnen gamification. Tot zover de theorie met betrekking tot het ontwikkelen van games.

Gamification

Gamification houdt in dit geval in dat een vergelijkbaar mechanisme toegepast zal worden op een website, zodat mensen door plezier te hebben in wat ze doen meer betrokken raken en langer op de site blijven. Alain Sadon heeft in het eerste deel van deze serie aangegeven dat dit tevens een positief effect kan hebben op de google rankings. Parallel aan een game, zal het verblijf op de site vanaf moment één als plezierig moeten worden ervaren. Nu wordt het lastig, want er is niet één formule die voor elke site geldt. Het is afhankelijk van het product, het imago en de doelgroep die wordt aangesproken. Om dit op de juiste manier te ontwikkelen is door mij de Plus 4 methode bedacht. Zonder hier nu dieper op in te gaan, zorgt deze methode ervoor dat er een goed concept ontstaat van waaruit een site op de juiste wijze wordt veranderd zodat het leuker wordt om op deze site te verblijven en actief deel te nemen. Hoe dit precies wordt gerealiseerd kan het beste worden aangegeven met een voorbeeld. En het meest bekende voorbeeld dat ik kan bedenken is LinkedIn.

Bekend voorbeeld: LinkedIn

Bij LinkedIn mis ik een echt boarding mechanisme, alhoewel ik mij voor kan stellen dat dit wordt gecompenseerd door de enorme bekendheid van LinkedIn, het gratis gebruik en het gemak ervan. Een oplettend gebruiker zal gemerkt hebben dat duidelijk wordt aangegeven, middels een progress bar vanuit de game wereld, in hoeverre je profiel volledig is. Door dit op juiste momenten te communiceren word je als gebruiker gestimuleerd om je profiel op te waarderen. Er wordt exact aangegeven wat daarvoor moet gebeuren. LinkedIn gaat verder, naast dit game element wordt tevens bepaald en gecommuniceerd wie er over een bepaald onderwerp binnen een periode het meeste invloed heeft uitgeoefend . Dit wordt aangegeven met progress bars binnen een top 10. Een manier van weergeven die komt uit de game wereld. Het zorgt voor twee reacties: 1. Gevoel van euforie omdat de bezoeker in de top 5 staat. 2. Competitie gevoel. Hoe kan de bezoeker hoger komen?   Beide reacties maken het verblijf op LinkedIn leuker en daardoor wordt de betrokkenheid verhoogd.

Succesvol voorbeeld: Nike+

Het meest bekende en succesvolste gamification voorbeeld is Nike+. Ongelooflijk wat hier in korte tijd bereikt is. Een voorbeeld waarmee steevast wordt aangetoond dat gamification enorm krachtig kan zijn. Nikeplus.com is inmiddels een game op zich. Prachtige graphics geven het een volwassen uiterlijk dat past bij hun stoere imago en wordt dus ook door de doelgroep gewaardeerd. Waar hebben we het over? Nike verkoopt sportkleding en -schoenen. Wanneer je Nikeplus.com bezoekt lijkt het wel een op zichzelf staande website cq organisatie. Gamification is hier op professionele wijze toegepast. Nike heeft het heel goed begrepen. Inmiddels is Nike een merk geworden waar mensen zich, vooral door Nike+, mee associëren en dat is nou precies de bedoeling. Wat doet het? Er zijn heel veel mensen die hardlopen, maar niet iedereen doet het met evenveel plezier. Nike+ zorgt voor extra motivatie door de gelopen kilometers en tijd via techniek netjes bij te houden om vervolgens te kunnen worden gedeeld via social media. Deelnemers kunnen tevens zien hoe goed ze het doen in vergelijking tot hun vrienden en wellicht nog belangrijker, vrienden kunnen zien dat je een enorme afstand hebt afgelegd, of een geweldige tijd hebt neergezet. Dit motiveert natuurlijk in hoge mate. Wat eenvoudig begon is nu een omvangrijk platform dat zich maar blijft uitbreiden in functionaliteit. Nike heeft het,  zoals ik al schreef, namelijk heel goed begrepen. Ze weten dat ze moeten blijven innoveren om de deelnemers geïnteresseerd te houden. Om je scores en dergelijke te bekijken zul je moeten inloggen op de site, dit verlengt het verblijf op de site wat naast alle voordelen een gunstig effect heeft op de vindbaarheid binnen Google.

Wereldvreemd voorbeeld: rapper Chamillionaire

Gamification wordt inmiddels op de meest uiteenlopende plaatsen toegepast. Wat te denken van een zeer populaire rapper uit de USA die zelf heeft besloten om gamification in te zetten en heel goed begrijpt hoe hij dit kan toepassen op zijn publiek. Zijn publiek is heel anders dan het Nike+ publiek. De artiestennaam van de Rapper is Chamillionaire en zijn fans kunnen toetreden tot het Chamillitary netwerk. Voor veel lezers zal dit wereldvreemd overkomen, maar de fans van Chamillionaire smullen ervan. Slim ook, want een denkbeeldig militair netwerk leent zich uitstekend voor badges. Ranks zoals die gebruikelijk zijn in het leger worden gebruikt. Iedereen begrijpt het, wil het en zal er mee pronken. Laat dat nou precies de bedoeling zijn. Dit is geen toeval.  Wanneer je Chamillionaire gepassioneerd hoort praten over zijn organisatie dan wordt duidelijk dat deze rapper meer in zijn mars heeft dan dat je op het eerste gezicht zou verwachten: Gamification got swagger.

Voorbeeld op verzoek: Klout

Tenslotte Klout; een online service die bekijkt hoe invloedrijk iemand is op Social Media. Voor mij een onbekende service, maar Alain vroeg mij hier eens naar te kijken, omdat hij vermoedt dat er gamification is toegepast. Mijn eerste indruk is dat het lijkt of ik in een social game beland ben. Klout heeft veel ingrediënten van een social game in zich. Relevante activiteiten via je vrienden delen is kinderlijk eenvoudig gemaakt. Het eerste dat opvalt -en wederom is dit geen toeval- is de Klout score die je krijgt toebedeelt. Op een prominente plek wordt deze weergegeven en roept bij de nieuwe gebruiker direct vragen op: “Wat geeft deze score aan en hoe kan ik hem verhogen?” Onder deze score, staan een paar influencers die, toevallig of niet, allemaal een hogere score hebben. Overigens niet veel hoger dan mijn eigen score, dus direct komt de competitiedrift bij mij boven drijven. Het ontwerp van de score is heel geraffineerd. Er is voor een geoefend oog direct een parallel met de game wereld te ontdekken. De Klout score geeft het resultaat dat je met Klout bereikt luid en duidelijk weer: in het groot op de homepage voor de herkenning en in het klein overduidelijk op je profielfoto geplakt. Naast de score staan alle Social Media waarop je actief bent. Zonder enige uitleg kan ik door dit plaatje al enigszins opmaken waar Klout voor dient en dat is knap. Het zijn deze details die enorm belangrijk zijn voor het succes van een applicatie. Is dit gamification? Ja! Mogelijk wel één van de belangrijkste aspecten van gamification: de speelse pakkende manier waarop de content wordt ingepakt. Vaak met graphics die ervoor zorgen dat het binnen een paar seconden duidelijk is wat belangrijk is. Beter nog, waar iets voor dient. Dit zorgt ervoor dat potentiële deelnemers daadwerkelijk aan “boord” komen. Mijn oudste zoon zei tegen mij: “dit lijkt wel de gamification van Social Media” en misschien is dat wel de beste manier om Klout te beschrijven.

Spelen om te winnen?

Richard Bartle heeft de spelers van MMORPG games (Massive Multiplayers Online Role Playing Games) onderverdeeld in vier categorieën: achievers, explorers, socializers and killers. Dit is een interessante indeling die veel gehanteerd wordt binnen de game industrie. Het is overigens niet zo dat een speler slechts in één categorie valt. Iedereen heeft iets van elke categorie in zich. Ben je nieuwsgierig naar je eigen game achtergrond, doe dan de gamerDNA test.  Winnen is dus lang niet altijd hetgeen dat gamers drijft. Sommigen willen veel liever ontdekken, of gezamenlijk iets doen. En uiteraard zijn er ook gamers die niets liever doen dan winnen, dit is echter bij lange na niet de grootste groep. Mijn gamerDNA is: achiever 67%, explorer 53%, socializer 53% and killer 27%. In dit verband is het misschien wel aardig op te merken dat ook SEO gezien kan worden als een spel. Belangen hierbij zijn echt, dus dat maakt het anders. Een spel dat de meesten zullen spelen om te winnen. Maar een ieder zal het op zijn eigen manier doen. Sommigen zullen ten koste van alles voor de hoofdprijs gaan (de killers), anderen zullen nieuwe gebieden willen ontdekken en hierdoor voorop lopen (explorers, achievers). Er zullen mensen zijn die graag gezamenlijk iets naar een hoger niveau willen tillen (socializers). Allemaal kenmerken die binnen de hiervoor genoemde categorieën vallen en op SEO-geïnteresseerden van toepassing zijn. Ik zal hier later met Alain eens over verder praten.

Terug naar onze eigen site

Veel elementen uit de hiervoor genoemde voorbeelden zijn te verwerken in elke willekeurige site. Wel moeten deze op een logische manier binnen het geheel passen. Bij gamification is kwaliteit de sleutel tot succes. Ga niet over één nacht ijs, werk in een vroeg stadium met prototypes zodat getest kan worden of iets werkt. Testen met potentiële gebruikers is essentieel. Alles speelt een rol: de manier waarop iets werkt, of gepresenteerd wordt, op welk moment iets plaats vindt, hoe het gedeeld wordt, de user interface, enzovoort. Uiteindelijk willen we dat de gebruiker op een natuurlijke wijze in een flow terecht komt, die anders zal zijn dan bij games maar die een vergelijkbaar resultaat op zal leveren: “Plezier en daardoor betrokkenheid. En daardoor hogere rankings, natuurlijk…” Er is al standaard gamification software beschikbaar. En voor een deel werkt dat ook prima, er zijn aantoonbare resultaten behaald. De grootste naam is op dit moment Badgeville. Bigdoor is een andere partij die flink aan de weg timmert. Persoonlijk sta ik hier sceptisch tegenover. Beide producten bieden niet veel meer dan PBL’s (Points, Badges en Leaderboards) en wanneer daar teveel op gefocust wordt, verlies je de essentie van het verhaal uit het oog: “de game-factor.” Dit is iets dat men leuk vindt om te doen zonder externe motivatie. Overigens wil dit niet zeggen dat ik de software van Badgeville en Bigdoor afkeur, integendeel. Indien goed toegepast kan PBL prima werken. Op een gegeven moment zijn Points, Badges en Leaderboards echter uitgewerkt. Tegen die tijd hebben ze vast en zeker iets nieuws bedacht, waarmee ze hun klanten tevreden kunnen houden. In de tussentijd hebben ze met deze eerste stap veel ervaring en kennis opgedaan. De kans is dus groot dat er goede innovaties op basis van deze kennis zullen plaatsvinden. Volgens mij is dit iets dat in de Amerikaanse cultuur zit. Gewoon doen! Nederlanders streven vaak naar perfectie met als resultaat dat er (te lang) niets gebeurt. Voor WordPress sites bestaan er een paar gamification plugins. Het is een begin, maar ook niet meer dan dat. Ik heb het bekeken en ben hier niet van onder de indruk.  Niet noemenswaardig. Het blijft in ontwikkeling dus ik verwacht wel dat er over niet al te lange tijd een goede plugin op de markt komt. Op dit moment is de beste oplossing een custom gamification. Voordeel hiervan is dat alles perfect op elkaar kan worden afgestemd. PBL op een logische manier geïntegreerd, gebouwd rond activiteiten met een game-factor. Met gamification moet het streven zijn dat mensen iets vrijwillig gaan doen, puur omdat de wijze waarop het gebracht wordt tot plezier leidt. Dit is mogelijk niet altijd haalbaar, maar door er naar te streven zal er een sterke verbetering worden gerealiseerd. Deze verbetering heeft een serieuze impact: positieve klantervaring, meer betrokkenheid, verbetering viraliteit, langer verblijf op de site (hogere google rankings), positieve energie en uiteindelijk meer omzet. Kent u ook voorbeelden van gamification? Of heeft u zelf al gamification toegepast binnen uw eigen site? Wat zijn uw ervaringen? Deel ze hieronder, dan kunnen we ze bespreken en daar allemaal van leren. Dank!   Over de schrijver: Horst Streck heeft meer dan 15 jaar ervaring in ICT, aangevuld met 10 jaar ervaring in de games industrie. Founder en voormalig CEO van Youdagames, tegenwoordig lid raad van bestuur en aandeelhouder. Op dit moment volledig gegrepen door het fenomeen “Gamification” iets dat perfect aansluit bij zijn achtergrond. Horst Streck is nu Gamifier. Facebook: Gamifier1 Site: gamification | gamifier.com Google Plus: +Gamifier Twitter: @gamifier1 U kunt Horst en Alain uitnodigen een lezing te verzorgen over SEO en gamification. Stuur dan even een mail naar info@seoguru.nl